Nagranie i zdjęcia z sesji Relacje z pozostałych sesji
I Kongres Energetyki Rozproszonej odbył się w dniach 25–26 września 2023 r. w obiektach Akademii Górniczo Hutniczej im. St. Staszica w Krakowie. Zapraszamy do lektury relacji z sesji 7 wydarzenia zatytułowanej "Finansowanie rozwoju energetyki rozproszonej".
Piotr Olendski, członek Rady Nadzorczej Domu Maklerskiego Trigon SA, na początku moderowanej przez siebie sesji 7. odniósł się do szacunków, zgodnie z którymi polskie sieci energetyczne do 2040 r. będą wymagały nakładu 500 mld zł. Jego główne pytanie do uczestników debaty dotyczyło dwóch kwestii. Z jednej strony – skąd efektywnie pozyskiwać takie pieniądze,a z drugiej – czy na pewno potrzebujemy aż tak dużych inwestycji, czy nie jesteśmy w stanie, z pomocą narzędzi technologicznych, mniejszymi środkami przystosować sieci do potrzeb nowej energetyki.
Marcin Borek, dyrektor Departamentu Inwestycji Samorządowych w Polskim Funduszu Rozwoju, przyznał, że wyzwaniem będzie sensowne „przerobienie” tej kwoty. W rękach ekspertów leży skierowanie funduszy tam, gdzie są one naprawdę potrzebne. Jego zdaniem konieczne są na przykład inwestycje w rozwój sieci elektroenergetycznych, tak by płynęło w nich więcej prądu. Natomiast perspektywa upowszechnienia technologii wodorowej sprawia, że w systemie krajowym możemy nie potrzebować w przyszłości np. tak grubych żył i kabli, pojawia się więc pytanie, czy zasadne jest dalsze inwestowanie w tego rodzaju sprzęt. Dlatego ważne, by gruntownie przeanalizować możliwe scenariusze i działać według ustalonego przez specjalistów planu. Borek zasugerował, by działać z wyprzedzeniem, inwestować w projekty, które będą opłacać się w dłuższej perspektywie czasowej. Podzielił się doświadczeniem PFR, który stawia na inwestycje perspektywiczne i odporne na zmiany regulacyjne, jak choćby instalacje termicznego przekształcania odpadów. W przeciwnym razie zapłacimy za nieefektywność systemu – przestrzegał. Podobnie jak wielu jego przedmówców uznał, że kluczowym kontekstem, który trzeba wziąć pod uwagę przy planowaniu inwestycji, są uwarunkowania społeczne. Jego zdaniem brakuje edukacji i kultury prowadzenia dialogu, tak by uczciwie prezentować mieszkańcom wady i zalety rozwiązań z zakresu energetyki rozproszonej. Podał ciekawy przykład spalarni odpadów. Mieszkańcy zwyczajowo bojkotują plany uruchomienia takiego obiektu w ich sąsiedztwie. Tymczasem ich obawy zwykle wynikają z faktu, że nie zdają sobie sprawy ani z korzyści, jakie mogą dzięki temu uzyskać (obniżenie opłaty za śmieci), ani z negatywnych konsekwencji obecnie działających rozwiązań (np. spalarni węgla, która intensywnie zanieczyszcza ich otoczenie). W podsumowaniu przedstawiciel PFR stwierdził, że na stole leżą ogromne pieniądze, jednak brakuje spójnego planu ich wykorzystania oraz projektów doprowadzonych do takiej fazy dojrzałości, by instytucje finansowe chciały je dotować.
Maciej Martyniuk, kierownik Sekcji Strategii z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, zaapelował, by nie czekać z inwestycjami na sprzyjające warunki legislacyjne, tylko działać. Podał przykład dwóch projektów realizowanych przez NCBiR – Ciepłowni Przyszłości w Lidzbarku Warmińskim i Elektrociepłowni Przyszłości w Sokołowie Podlaskim – które zostały stworzone z dużo niższym budżetem, niż ten, który jest obecnie do pozyskania. Z realizacji tych przedsięwzięć mogą zostać wyciągnięte pouczające wnioski dla innych inwestycji. W sytuacji, gdy niebawem czeka nas eksplozja cen energii elektrycznej, należy podejmować wszelkie działania, które pomogą znaleźć oszczędności. Mamy już gotowe technologie, nie ma na co czekać – zachęcał.
Artur Michalski z NFOŚiGW zauważył, że reprezentowana przez niego instytucja oraz PFR i NCBR wzajemnie uzupełniają się w finansowaniu ważnych projektów rozwojowych. Ogłosił, że obecnie w puli NFOŚiGW, głównie w ramach Funduszu Modernizacyjnego, jest kilkanaście miliardów do rozdysponowania m.in. na inwestycje w energetykę rozproszoną dla ciepłownictwa oraz na inteligentną infrastrukturę dla elektroenergetyki. Na tę chwilę pieniądze są, potrzeba natomiast dobrych projektów – zapewnił zgromadzonych.