20 marca 2023 10:21 - Polska, Świat
Termomodernizacja budynków i magazynowanie energii – podstawy bezpiecznego i niskoemisyjnego systemu energetycznego UE

14 marca br. Komisja Europejska opublikowała dokument z szeregiem zaleceń dla państw członkowskich UE dotyczących wykorzystania potencjału magazynowania energii. W ubiegłym tygodniu Parlament Europejski przyjął także stanowisko w sprawie rewizji dyrektywy budynkowej (EPBD). W ostatnim czasie magazynowanie energii i termomodernizacja są głównymi kierunkami działań organów Unii Europejskiej w kwestii efektywnego przyspieszenia transformacji energetycznej.

 

Magazynowanie w projekcie rynku energii

Magazynowanie energii ze źródeł odnawialnych zostało przez Komisję Europejską potraktowane priorytetowo i przypisano mu znaczącą rolę w rekonfiguracji rynku energii w Unii Europejskiej. Zapewnienie elastyczności w sieci elektroenergetycznej ma wpłynąć pozytywnie na stabilizacje cen energii. KE opublikowała dokument zawierający szereg zaleceń mających przyspieszyć wykorzystanie magazynowania energii w zarządzaniu podażą i popytem na energię elektryczną. Komisja wezwała w nim do identyfikacji regulacyjnych i pozaregulacyjnych barier dla upowszechnienia magazynowania energii. W zaleceniach zawarto m.in.:

  • zniesienie podwójnego opodatkowania instalacji magazynowania energii (obecnie w części krajów UE nadal ponoszone są opłaty za dwukrotne korzystanie z sieci, raz za pobór energii z niej, a drugi za zasilanie sieci energią),
  • ułatwienie procedur wydawania pozwoleń;
  • określenie potrzeb w zakresie elastyczności swoich systemów energetycznych w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej (działanie te powinny iść w parze z rozbudową i modernizacją sieci przesyłowych i dystrybucyjnych);
  • zidentyfikowania „potencjalnych luk w finansowaniu” i znalezienia sposobów na ich wypełnienie, w tym potrzebę instrumentów finansowych zapewniających inwestorom pewną widoczność i pewność dochodów;
  • zbadanie rynków usług pomocniczych w celu sprawdzenia, czy zapewniają one odpowiednie rekompensaty i możliwości kumulacji przychodów dla różnych usług równoważenia sieci,aby państwa członkowskie rozważyły ​​wprowadzenie konkurencyjnych procesów przetargowych na elastyczne zasoby;
  • promowanie magazynowania energii w odległych regionach;
  • generowanie i udostępnianie dane dotyczące wskaźników sieci energetycznej, takich jak produkcja i ograniczanie energii odnawialnej; 
  • wspieranie badań i innowacji w zakresie magazynowania energii.

Dokument, w 36 stronnicowej wersji roboczej ze szczegółowymi wyjaśnienieniami, jest dostępny tutaj

Zmniejszenie zużycia energii i korzyści dla jakości powietrza

Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie rewizji dyrektywy budynkowej (EPBD). Wśród zmian są m.in.:

  • wprowadzeniem od 2028 roku obowiązku montowania instalacji fotowoltaicznych na dachach nowych budynków;
  • całkowite odejście od używania paliw kopalnych do ogrzewania budynków nowych i tych, które będą podlegać renowacjom – najpóźniej do roku 2035 (lub do 2040 roku);
  • brak dofinansowania na zakup kotłów na paliwa kopalne od 2024 roku;
  • obowiązkowa zeroemisyjność wszystkich nowych budynków publicznych od 2026 roku, a wszystkich pozostałych nowych budynków od 2028;
  • wprowadzenie świadectw charakterystyki energetycznej budynków, które przyczynią się do ujednolicenia standardów i spójnego podejścia do klas energetycznych (od A do G);
  • wprowadzenie minimalnych norm charakterystyki energetycznej budynków. Do 2030 roku budynki mieszkalne powinny osiągnąć klasę E a do 2033 roku klasę D. W przypadku budynków niemieszkalnych i publicznych modernizacja powinna nastąpić jeszcze szybciej tj. odpowiednio do 2027 i 2030 roku.

Ostateczny kształt nowej dyrektywy zostanie ustalony po konsultacjach Parlamentu Europejskiego z Radą Europejską.

Wspólny mianownik – potrzeba narzędzi finansujących działania

Jak podkreśla Aleksander Śniegocki, prezes Instytutu Reform, obywatele mogą liczyć na szerokie wsparcie finansowe przy renowacjach budynków, które zobowiązane są zapewnić rządy państw Unii.

Poza niepewnymi środkami z KPO, na renowację budynków mamy też „standardowe" fundusze z polityki spójności – a więc fundusze europejskie dostępne w ramach ogólnokrajowych oraz regionalnych programów w perspektywie 2021-2027. Do tego Polska cały czas uzyskuje dochody ze sprzedaży uprawnień w systemie EU ETS, a w drugiej połowie dekady zacznie też sprzedawać uprawnienia w ramach ETS2 oraz uzyska środki ze Społecznego Funduszu Klimatycznego. Łącznie mówimy o kwotach idących w dziesiątki miliardów złotych rocznie, zależnych w całości od decyzji podejmowanych na szczeblu krajowym. Warto skupić się na przede wszystkim na dotarciu do osób o najniższych dochodach, wykluczonych społecznie – podkreśla Aleksander Śniegocki, prezes Instytut Reform.  

Obecnie w Polsce z powodu wyczerpania budżetu, zakończył się nabór na dotację z programu Mój Prąd 4.0, którą można było uzyskać na nową instalację fotowoltaiczną z magazynem energii jak i na magazyn energii montowany do istniejącej instalacji fotowoltaicznej.

 

Źródło:

https://energy.ec.europa.eu/

https://ireform.eu/

https://mojprad.gov.pl/ 

https://www.europarl.europa.eu

Zdjęcie: 140992344 © Andreykuzmin  Dreamstime.com