Sektor odnawialnych źródeł energii jest jednym z kluczowych punktów w polityce rozwoju Województwa Małopolskiego. Rozwój instalacji bazujących na lokalnym potencjale to ogromna szansa na przyspieszenie transformacji energetycznej i impuls dla rozwoju gospodarczego całego regionu. 

OZE w Małopolsce – stan obecny 

Szacuje się, że w województwie małopolskim funkcjonuje blisko 550 tys. instalacji odnawialnych źródeł energii o łącznej mocy zainstalowanej 10 380 MW (stan na koniec 2022 r.). Dominującą rolę na rynku instalacji OZE odgrywają kotły na biomasę (47%, w łącznej liczbie 256 801 instalacji), panele fotowoltaiczne (40%, w łącznej liczbie 217 636 instalacji), kolektory słoneczne (8,7%) oraz pompy ciepła (4,5%). 
Według danych pozyskanych z TAURON Dystrybucja S.A. oraz PGE Dystrybucja S.A., w roku sprawozdawczym 2022 przybyło 122 907 nowych instalacji o łącznej mocy 934,91 MW. W roku 2022 moc podłączonych instalacji zwiększyła się trzykrotnie w stosunku do roku poprzedniego. Na terenie województwa OZE instalowane są także na budynkach użyteczności publicznej. W ostatnim roku zamontowano instalacje na 221 takich budynkach (zgodnie z Podsumowaniem POP za 2022).¹

OZE w Małopolsce – perspektywy rozwoju

W ramach realizacji projektu LIFE-IP EKOMAŁOPOLSKA, AGH przeprowadziło analizę potencjału OZE w Małopolsce.

• W przypadku instalacji fotowoltaicznych sumaryczna wartość mocy możliwej do zamontowania oszacowana została na 7 929 MWp, a możliwa do wyprodukowania energia oscyluje na poziomie 8 588 311 MWh. Największą potencjalną mocą dysponuje miasto Kraków – 1 011 MWp, co przekłada się na potencjalną produkcję energii w ilości 1 103 119 MWh/rok. Na drugim miejscu znajduje się powiat krakowski (841 MWp, 914 688 MWh), a na trzecim powiat tarnowski (570 MWp, 625 640 MWh). 
• Całkowita szacowana ilość energii, jaką mogą dostarczyć instalacje kolektorów słonecznych oszacowano na poziomie 838 572 MWh/rok. Największym potencjałem charakteryzuje się powiat krakowski – 105 258 MWh/rok, powiat tarnowski – 69 602 MWh/rok oraz nowosądecki – 69 602 MWh/rok. Najniższe wartości reprezentują dwa miasta na prawach powiatu: Nowy Sącz – 10 049 MWh/rok oraz Tarnów – 12 984 MWh/rok.
• Analiza jednoznacznie wskazała największy potencjał dla montażu pomp powietrznych, co jest bezpośrednio związane z największą liczbą budynków jednorodzinnych w każdym powiecie. Wartość potencjalnej ilości energii z pomp ciepła szacuje się w województwie małopolskim na poziomie 48 416 TJ/rok. Do najbardziej perspektywicznych obszarów pod kątem montażu pomp ciepła należą powiaty krakowski, tarnowski, nowotarski oraz nowosądecki.
• W strefach o potencjalnej możliwości lokowania turbin wiatrowych (przy założeniu montażu 1 turbiny na 500 m2) stanąć może 360 turbin, a łączna energia możliwa do uzyskania z tych instalacji wynosi 1 567,60 GWh rocznie. Najlepsze warunki wiatrowe w województwie występują w powiatach: dąbrowskim, miechowskim, proszowickim oraz oświęcimskim, ponadto wysokie prędkości wiatru w obszarach górskich cechują lokalnie w powiatach gorlickim, nowosądeckim, limanowskim, myślenickim, wadowickim, suskim, nowotarskim oraz tatrzańskim. 
• Obszarami o największym potencjale dla energetyki geotermalnej są powiaty nowotarski (902 912,54 MWh/rok) oraz tatrzański (195 270,93 MWh/rok), natomiast najniższym potencjałem geotermalnym cechują się powiaty suski (273MWh/rok) oraz nowosądecki, a także Nowy Sącz (788 MWh/rok).² 

Podsumowanie 

Wykorzystanie lokalnego potencjału źródeł odnawialnych może przynosić korzyści zarówno ekologiczne, jak i ekonomiczne. Wzrost produkcji energii ze źródeł odnawialnych może przyczynić się do poprawy stanu środowiska (w wyniku redukcji emisji zanieczyszczeń do atmosfery), obniżenia kosztów użytkowania pomieszczeń (niższe rachunki za energię) oraz powstania nowych, zielonych miejsc pracy.

[1] Sprawozdanie z realizacji Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii za rok 2022: https://klimat.ekomalopolska.pl/opracowania/podsumowanie-wdrazania-rpddkie-w-malopolsce-w-roku-2022/.

[2] Potencjał OZE w Małopolsce (opracowanie AGH): https://klimat.ekomalopolska.pl/potencjal-oze/.

Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego