Transformacja energetyczna to przede wszystkim ludzie, wiedza i kompetencje, które pozwalają przełożyć wizję nowoczesnej gospodarki na konkretne działania. Właśnie temu – edukacji, nauce i innowacjom – poświęcona była ścieżka programowa E: „Nauka i edukacja dla transformacji energetycznej” podczas III Kongresu Energetyki Rozproszonej w Krakowie.
Pięć sesji tematycznych pokazało, że droga do zrównoważonej przyszłości wymaga współpracy uczelni, przemysłu, samorządów i organizacji społecznych. Eksperci, naukowcy, przedsiębiorcy i młodzi liderzy debatowali o tym, jak przygotować kadry, wykorzystać potencjał nauki i budować kulturę innowacji.
Jaką rolę pełnią uczelnie i instytuty naukowe w procesie transformacji energetycznej? Czy potencjał nowoczesnej infrastruktury badawczej w Polsce jest wystarczająco wykorzystywany?
Podczas sesji E1, moderowanej przez Rafała Wiśniowskiego (AGH), eksperci podkreślali, że badania naukowe są jednym z filarów transformacji – wspierają rozwój technologii OZE, SMR, wodoru i magazynowania energii. Dyskusja wskazała też na potrzebę lepszego finansowania ryzykownych projektów badawczo-rozwojowych oraz ściślejszej współpracy między nauką, przemysłem i samorządami.
Transformacja energetyczna to przede wszystkim ludzie – specjaliści, technicy, nauczyciele, inżynierowie i liderzy zmian. Podczas sesji E2, prowadzonej przez Barbarę Worek i Marka Frankowicza, eksperci zwracali uwagę na potrzebę systemowego podejścia do edukacji, od szkół zawodowych po kształcenie ustawiczne. Dyskutowano o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, Branżowych Centrach Umiejętności i znaczeniu praktycznych form nauki. Wnioski są jednoznaczne: edukacja zawodowa musi być bliżej rynku pracy i potrzeb gospodarki.
Jaką rolę w transformacji energetycznej mogą odegrać młodzi ludzie – studenci, aktywiści, inżynierowie?
Sesja E3, koordynowana przez Pawła Mirowskiego, pokazała, że młodzi są nie tylko uczestnikami, ale potencjalnymi liderami zmiany. Ambasadorzy Transformacji Energetycznej mówili o wyzwaniach, jakie stoją przed ich pokoleniem – dezinformacji, braku zaufania i oporze wobec zmian – ale też o ogromnym potencjale energii społecznej i kreatywności. To spotkanie było manifestem optymizmu i wiary w to, że przyszłość zaczyna się teraz – dzięki młodym ludziom.
Nowoczesna edukacja zawodowa powinna łączyć teorię z praktyką i właśnie temu służą Branżowe Centra Umiejętności (BCU). Podczas sesji E4, moderowanej przez Artura Zawiszę, przedstawiciele szkół, uczelni i organizacji branżowych dyskutowali o tym, jak wprowadzić BCU do systemu edukacji. Centra te mają być zaawansowanymi technologicznie ośrodkami kształcenia i egzaminowania w branżach kluczowych dla transformacji energetycznej. Wnioski z debaty: praktyczna edukacja, współpraca z biznesem i stałe finansowanie to fundamenty sukcesu.
Jak zbudować gospodarkę, która nie tylko korzysta z innowacji, ale sama je tworzy? Podczas sesji E5, moderowanej przez Bartłomieja Pawlaka, eksperci z NCBR, AGH, MNiSzW i branży energetycznej zgodzili się: innowacyjność wymaga odwagi, współpracy i zmiany kultury organizacyjnej. Wskazano na potrzebę uproszczenia procedur, wspierania start-upów i komercjalizacji wyników badań. Nowoczesność to nie tylko technologia – to także świadomość, przywództwo i zaufanie do nauki.
Ścieżka E podczas III KER pokazała, że transformacja energetyczna to proces wielowymiarowy – obejmuje naukę, edukację, innowacje i postawy społeczne. Polska ma potencjał, by być liderem zmian. Warunkiem jest jednak synergia między nauką, biznesem i młodym pokoleniem, które będzie te zmiany realizować.